Skip links
5692

# Phó Thủ tướng: Sửa Luật Đất đai tháo gỡ vướng mắc

Tại cuộc họp ngày 29/08, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tập trung giải quyết những vấn đề cấp bách trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), đảm bảo tính khả thi và tránh những tác động tiêu cực có thể xảy ra ngay sau khi luật được ban hành.

## Cuộc họp quan trọng về Luật Đất đai (sửa đổi)

Chiều ngày 29/08, dưới sự chủ trì của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, đã diễn ra cuộc họp quan trọng để cho ý kiến về Dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Sau khi tiếp thu ý kiến đóng góp từ cuộc họp trực tuyến toàn quốc vào ngày 13/08, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hoàn thiện tờ trình để tiếp tục thảo luận trước khi trình ra Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 10 sắp tới.

Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh, Luật Đất đai (sửa đổi) có phạm vi điều chỉnh rất rộng, liên quan trực tiếp đến mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh và đời sống người dân. Vì vậy, quá trình soạn thảo phải thực hiện dựa trên phương pháp khoa học, với sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân.

“Không thể lấy lý do rút gọn thủ tục mà bỏ qua yêu cầu đánh giá tác động”, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà lưu ý và nhấn mạnh: “Những vấn đề chưa có đủ cơ sở thực tiễn hoặc cần nghiên cứu lâu dài thì chưa nên đưa vào lần sửa đổi này. Thay vào đó, chúng ta cần tập trung trước hết vào việc tháo gỡ những vướng mắc hiện hữu, đảm bảo tính khả thi và khả năng triển khai ngay khi luật được ban hành.”

## Đề xuất trọng tâm trong dự thảo luật

Trong tờ trình trình bày tại cuộc họp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tập trung vào những nội dung có tác động trực tiếp đến người dân và hoạt động đầu tư trong lĩnh vực đất đai.

Về quy hoạch sử dụng đất, bộ này đề xuất bỏ quy hoạch cấp xã, chỉ giữ kế hoạch sử dụng đất dựa trên chỉ tiêu phân bổ từ cấp tỉnh. Mục đích của đề xuất này là tránh tình trạng chồng chéo và tăng tính thống nhất trong quản lý đất đai.

Về vấn đề thu hồi đất, dự thảo bổ sung ba trường hợp mới bao gồm: dự án trọng điểm, khẩn cấp; dự án treo kéo dài do vướng thỏa thuận với người dân; và trường hợp trên 75% hộ dân đồng thuận thì Nhà nước có thể thu hồi đất trước khi phê duyệt phương án bồi thường.

Trong lĩnh vực tài chính đất đai và giá đất, dự thảo đề xuất sử dụng bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá làm căn cứ tính nghĩa vụ tài chính. Đồng thời, dự thảo cũng bổ sung chi phí hạ tầng vào phương pháp xác định giá đất. Hệ thống thông tin quốc gia về đất đai dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2026 để phục vụ công tác quản lý, đồng thời kết nối với dữ liệu dân cư, tài chính và thị trường bất động sản.

Ngoài ra, dự thảo còn đề xuất rút ngắn thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đồng bộ hóa thẩm quyền thu hồi, giao và cho thuê đất giữa các cấp chính quyền. Bên cạnh đó, dự thảo cũng bổ sung các trường hợp giao đất, cho thuê đất không cần tổ chức đấu giá, đồng thời quy định rõ trách nhiệm trong xử lý các dự án BT.

## Ý kiến đóng góp từ địa phương và hiệp hội

Nhiều ý kiến tại cuộc họp đã tập trung vào các giải pháp tháo gỡ vướng mắc thực tiễn trong quản lý và sử dụng đất đai.

Đại diện Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã kiến nghị bỏ kế hoạch sử dụng đất 5 năm ở cấp xã, chỉ áp dụng quy hoạch đô thị và nông thôn. Đồng thời, đại diện này cũng đề xuất rút ngắn thời gian thông báo thu hồi đất xuống chỉ còn 45-90 ngày, và cho phép công khai, lấy ý kiến cũng như đối thoại với người dân trong vòng 30 ngày đối với các dự án được coi là cấp bách.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Nguyễn Ngọc Phúc đã nhấn mạnh, hệ số điều chỉnh giá đất cần bám sát dữ liệu thị trường để tránh áp dụng một cách máy móc. Ông cũng đề xuất xem xét cơ chế cho phép doanh nghiệp được trả tiền đất một lần cho cả vòng đời dự án, nhằm giảm bớt áp lực tài chính cho doanh nghiệp.

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu đã đề xuất cần phân biệt rõ đất trong hạn mức và ngoài hạn mức khi áp dụng hệ số điều chỉnh, nhằm giảm chi phí cho hộ gia đình và cá nhân. Ngoài ra, ông cũng đề xuất cho phép điều chỉnh thời hạn sử dụng đất khi mua lại các dự án còn thời gian sử dụng ngắn, và cần có cơ chế xử lý rõ ràng đối với đất sau khi cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước.

## Hướng hoàn thiện Luật Đất đai (sửa đổi)

Kết thúc cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp, đồng thời bám sát Nghị quyết 18-NQ/TW về đổi mới, hoàn thiện thể chế quản lý đất đai. Ông cũng yêu cầu bộ này tổng hợp báo cáo từ các địa phương – những nơi nắm rõ nhất các bất cập thực tiễn trong quản lý đất đai.

Về quy hoạch, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, khi hệ thống quy hoạch đô thị và nông thôn được phủ kín trên toàn quốc, công tác quản lý đất đai sẽ hiệu quả hơn. Theo đó, chỉ những nơi chưa có quy hoạch mới cần lập quy hoạch sử dụng đất riêng.

Đối với vấn đề giá đất, Phó Thủ tướng cho rằng bảng giá đất phải được áp dụng thống nhất, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, hệ số điều chỉnh giá đất cần dựa trên dữ liệu thực tiễn và nguyên tắc thị trường để tránh những rủi ro không đáng có.

Ông cũng yêu cầu làm rõ thời điểm áp dụng giá đất trong các dự án BT, giao đất hay cho thuê đất, đảm bảo phù hợp với luật về hợp tác công-tư (PPP). Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng đề nghị xem xét bỏ quy định thu bổ sung tiền do chậm nộp nghĩa vụ đất đai nếu lỗi thuộc về cơ quan quản lý nhà nước.

“Những vấn đề còn mới, chưa cụ thể trong kết luận của Trung ương hoặc Bộ Chính trị có thể đưa vào dưới dạng nguyên tắc, định hướng và giao Chính phủ, Bộ trưởng hoặc địa phương triển khai, bảo đảm tính linh hoạt, kịp thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Dự kiến, Luật Đất đai (sửa đổi) sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, đi kèm với 13 quy định chuyển tiếp để tránh khoảng trống pháp lý và bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân, doanh nghiệp trong giai đoạn chuyển đổi.