Quỹ nhà ở quốc gia: Hy vọng cho người thu nhập thấp
Trong bối cảnh giá bất động sản tăng cao trong khi thu nhập của người dân, đặc biệt là người trẻ và người có thu nhập thấp, vẫn còn hạn chế, việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia được xem là giải pháp đột phá, mang lại hy vọng sở hữu nhà cho nhiều người.
Theo các chuyên gia, quỹ này không chỉ giúp giải quyết vấn đề an cư mà còn góp phần ổn định đời sống và thúc đẩy thị trường phát triển một cách bền vững.
Giải pháp đột phá cho người trẻ và người thu nhập thấp
Bà Đỗ Thu Hằng – Giám đốc Cấp cao Bộ phận Nghiên cứu & Tư vấn của Savills Hà Nội nhận định, Quỹ nhà ở quốc gia có thể tạo điều kiện thuận lợi để người dân tiếp cận nhà ở thương mại giá rẻ và nhà ở xã hội, từ đó gia tăng khả năng sở hữu nhà của người lao động.
Mô hình Quỹ nhà ở quốc gia không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết nhu cầu nhà ở và ổn định cuộc sống cho người lao động thu nhập trung bình thấp, mà còn góp phần định hướng thị trường phát triển theo hướng bền vững hơn.
Thách thức và cơ hội từ thị trường nhà ở
Ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính – Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi, khẳng định việc thành lập quỹ nhà ở quốc gia là quyết sách đúng đắn, hợp lý và mang tầm chiến lược. Nếu được triển khai thành công, quỹ này chắc chắn sẽ trở thành giải pháp đột phá trong việc đảm bảo an sinh xã hội và phát triển đô thị bền vững.
Ông Huy nhận xét: “Quỹ nhà ở quốc gia sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cho người dân vay mua nhà với lãi suất thấp, trả góp dài hạn, giúp họ tiếp cận nhà ở mà không bị áp lực tài chính quá lớn. Quỹ cũng hỗ trợ phát triển nhà ở cho thuê giá rẻ để phục vụ nhóm đối tượng chưa có khả năng mua nhà.”
Giải pháp lệch pha cung – cầu nhà ở
Tiến sỹ Nguyễn Văn Đính – Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam chia sẻ, thực tế cho thấy thị trường bất động sản đang phát triển lệch pha, thiếu hụt nghiêm trọng nhà ở giá rẻ và nhà ở xã hội. Trong bối cảnh đó, việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia được xem là giải pháp đột phá giúp giải quyết nhu cầu nhà ở cho các đối tượng chính sách, người lao động thu nhập thấp.
Đồng quan điểm, TS Võ Trí Thành – Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh cho rằng, trong bối cảnh đô thị hóa mạnh mẽ, giá bất động sản tăng cao trong khi mức thu nhập của người dân còn hạn chế, nhiều người dân, nhất là người trẻ và người có thu nhập trung bình, thấp, khó có cơ hội tạo lập chốn an cư.
Đảm bảo quỹ hoạt động hiệu quả
Để Quỹ nhà ở quốc gia vận hành hiệu quả, bà Đỗ Thu Hằng cho rằng cần có cơ chế quản lý chặt chẽ và minh bạch nhằm tránh thất thoát, tham nhũng và đảm bảo sử dụng đúng mục đích.
Các giải pháp có thể áp dụng bao gồm:
- Ban hành quy định cụ thể về cách thức huy động, quản lý và phân bổ quỹ
- Quy định tiêu chuẩn nhà ở để tránh xây dựng kém chất lượng
- Đặt ra các điều kiện ràng buộc để ngăn chặn đầu cơ, sử dụng sai mục đích
- Xây dựng cổng thông tin điện tử công khai về các khoản thu – chi, danh sách thụ hưởng, tiến độ dự án
- Thiết lập cơ chế giám sát độc lập, cho phép người dân và các tổ chức xã hội theo dõi hoạt động của quỹ
Nguồn vốn đa dạng cho quỹ nhà ở
Theo ông Nguyễn Quang Huy, để vận hành quỹ cần nguồn vốn đa dạng, huy động sự tham gia của các thành phần kinh tế. Ngân sách Nhà nước sẽ đóng vai trò chủ lực trong giai đoạn đầu triển khai. Ngoài ra cần sự đóng góp của người dân theo mô hình bảo hiểm xã hội, mỗi người dân có thể đóng góp một số tiền nhất định hằng tháng để hình thành nguồn vốn chung.
TS Võ Trí Thành lại cho rằng, nguồn lực từ ngân sách Nhà nước sẽ đóng vai trò là “vốn mồi” – yếu tố then chốt giúp Quỹ nhà ở quốc gia vận hành hiệu quả. Đây là nguồn vốn nền tảng giúp tạo niềm tin, kích thích sự tham gia của các thành phần kinh tế khác vào quá trình phát triển quỹ.
Vai trò của doanh nghiệp và người lao động
Theo ông Lê Hoàng Châu, cách thức vận hành quỹ sao cho đến đúng đối tượng và đúng mục đích cũng rất quan trọng. Các khoản vay ưu đãi từ quỹ cần được thiết kế linh hoạt để phù hợp với khả năng chi trả của các nhóm đối tượng được thụ hưởng.
TS Nguyễn Văn Đính khẳng định, Việt Nam có thể áp dụng mô hình thuê mua nhà hoặc quy định về thời gian sở hữu tối thiểu để đảm bảo quỹ nhà ở giá rẻ không bị lợi dụng vào mục đích đầu cơ.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp bất động sản cũng cần có trách nhiệm trong việc phát triển nhà ở xã hội. Việc trích một phần lợi nhuận từ các dự án nhà ở thương mại để xây dựng nhà ở xã hội hoặc nhà ở cho thuê sẽ góp phần giải quyết vấn đề nhà ở cho người lao động có thu nhập thấp.
Ông Đính nhận định: “Các khu công nghiệp cần phải gắn trách nhiệm của mình với việc xây dựng nhà ở cho công nhân. Việc phó mặc vấn đề này cho chính quyền địa phương đã gây ra nhiều hệ lụy về an sinh xã hội, môi trường và an ninh trật tự.”
Tập trung vào nhà ở cho thuê
Chia sẻ về Quỹ nhà ở quốc gia, bà Tống Thị Hạnh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, dự kiến quỹ sẽ chỉ có hình thức cho thuê.
Bà Hạnh chia sẻ: “Lớp trẻ luôn có nhu cầu về nhà ở xã hội. Yêu cầu đặt ra là phát triển nhà ở xã hội nhưng lại phải tiết kiệm về nguồn lực đất đai, đúng đối tượng có nhu cầu nhà ở thực sự. Nếu chúng ta tập trung quỹ nhà ở xã hội cho thuê thì đồng nghĩa quỹ nhà ở sẽ được sử dụng luân phiên. Sau một thời gian, họ sẽ cho thuê lại khi đã có điều kiện mua nhà ở thương mại.”
Bộ Xây dựng đã và đang thu hút nguồn lực đầu tư của các doanh nghiệp, tổ chức xã hội cùng gánh vác, chia sẻ với Nhà nước. Theo bà Hạnh, nếu mỗi người dân, doanh nghiệp cùng chung tay đồng hành như chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát thì chắc chắn sẽ thành công.
“Đồng thời, về dài hạn, nếu hình thành được quỹ nhà ở ổn định, chúng ta không phải hằng ngày, hằng giờ đau đáu lo về quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội. Tóm lại, Nghị định này vừa giải quyết nhu cầu, vừa giải bài toán quỹ đất”, bà Hạnh nhấn mạnh.
