# Cấm tham gia đấu giá 10 năm nếu bỏ cọc
Trong thời gian qua, tình trạng tham gia đấu giá đất với mục đích thao túng rồi bỏ cọc đã trở nên phổ biến, gây thiệt hại lớn cho ngân sách nhà nước và làm rối loạn thị trường bất động sản. Trước thực trạng này, Hiệp hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) vừa đưa ra đề xuất mạnh tay: cấm những đối tượng này tham gia đấu giá từ 2 đến 10 năm.
## Thực trạng đáng báo động
VARS nhận định, không ít phiên đấu giá đất đã trở thành công cụ để các nhóm đầu cơ trục lợi thay vì phục vụ mục tiêu phân bổ đất đai công bằng và hiệu quả. Nhiều nhà đầu tư tham gia không nhằm mục đích sử dụng thực tế mà chỉ để đẩy giá, đặt giá ảo hoặc thông đồng dìm giá, tạo chênh lệch để hưởng lợi bất chính.
Một số trường hợp đặc biệt nguy hiểm khi các đối tác này đẩy giá lên rất cao nhằm tạo mặt bằng giá ảo cho các dự án khác, sau đó lại bỏ c đống, khiến đất bị bỏ hoang, gây thất thu ngân sách hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm. Đây là biểu hiện rõ ràng của việc lợi dụng kẽ hở pháp lý và thiếu chế tài đủ mạnh trong quản lý đấu giá đất hiện nay.
## Đề xuất xử lý mạnh tay
Để khắc phục tình trạng trên, VARS đã đưa ra hàng loạt giải pháp quyết liệt. Cụ thể, Viện Nghiên cứu Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE) kiến nghị:
– Tăng mức chế tài xử lý, áp dụng hình thức cấm tham gia đấu giá từ 2-10 năm hoặc vĩnh viễn với hành vi thao túng, bỏ cọc
– Xem xét xử lý hình sự nếu có dấu hiệu trục lợi mang tính hệ thống
– Siết chặt điều kiện tham gia đấu giá, yêu cầu người dự chứng minh năng lực tài chính rõ ràng
– Yêu cầu mục đích sử dụng phải minh bạch và có bảo lãnh từ phía ngân hàng
– Nâng tỷ lệ đặt cọc lên 20-30% giá trị khu đất để tăng tính ràng buộc về mặt tài chính
## Mức phạt bổ sung ngoài việc tịch thu tiền cọc
Ngoài việc tịch thu tiền đặt cọc, VARS đề xuất áp dụng thêm các biện pháp xử phạt mạnh hơn:
– Xử phạt hành chính vi phạm
– Buộc người vi phạm phải chịu toàn bộ chi phí tổ chức cuộc đấu giá
– Chuyển cơ quan chức năng xem xét xử lý hình sự khi xác định có dấu hiệu thao túng hoặc trục lợi mang tính hệ thống
Đặc biệt, hiệp hội cũng đề nghị:
– Quy định rõ ràng các loại hành vi lợi dụng và thao túng để nhận diện sớm
– Quy định cụ thể thời hạn đưa đất vào sử dụng và thời gian tối thiểu không được chuyển nhượng
– Hoàn thiện dữ liệu quản lý, kết nối với hệ thống định danh điện tử (VNeID) để ngăn “người ảo”
– Kiểm soát chặt chẽ dòng vốn đầu cơ vào thị trường đất đai
## Sự đồng thuận từ Hiệp bất động sản TP.HCM
Mới đây, Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) cũng đã ủng hộ và đề xuất bổ sung mức phạt đối với người bỏ cọc hoặc vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá.
Theo HoREA, người bỏ cọc ngoài phải bồi thường thiệt hại (bao gồm chi phí tổ chức đấu giá, giá dịch vụ đấu giá tài sản và các chi phí liên quan khác) còn sẽ bị mất khoản tiền cọc và xử phạt vi phạm hành chính.
Lý giải cho đề xuất này, đại diện HoREA cho rằng: “Chi phí tổ chức đấu giá và giá dịch vụ đấu giá tài sản hiện nay có giá trị rất thấp. Trong thực tế, nhiều nhà đầu tư đã chấp nhận bỏ chi phí nhỏ để tạo sóng thị trường hoặc kéo dài thời gian nghiên cứu, sau đó rút lui mà không chịu thiệt hại đáng kể. Do đó, cần gia tăng chế tài để răn đe hiệu quả.”
## Hiệu quả dự kiến
Các chuyên gia đánh giá rằng, nếu các đề xuất này được áp dụng sẽ tạo ra sự thay đổi tích cực trong thị trường đất đai. Việc tăng cường chế tài xử lý sẽ giúp hạn chế tình trạng đầu cơ, đảm bảo đấu giá đất thực sự công bằng, minh bạch và hiệu quả, đúng với mục tiêu phân bổ tài sản công một cách hợp lý.
Đồng thời, các quy định mới cũng sẽ góp phần ổn định thị trường bất động sản, bảo vệ quyền lợi người tham gia đấu giá chân chính và ngân sách nhà nước.
Theo nhiều doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, việc siết chặt điều kiện tham gia đấu giá và tăng chế tài xử lý vi phạm sẽ tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, hạn chế các hành vi投机, góp phần phát triển thị trường bất động sản bền vững.
