Bảng giá đất thay thế giá xác định
Chính phủ vừa đề xuất phương án thay đổi cách tính giá đất sử dụng tại Việt Nam, chuyển từ xác định giá đất cụ thể sang áp dụng bảng giá đất theo từng loại đất, khu vực vị trí.
Theo tờ trình gửi tới Quốc hội về Dự thảo Nghị quyết, Chính phủ đề xuất áp dụng bảng giá đất cho từng loại đất, khu vực, vị trí để tính thu nghĩa vụ tài chính và tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.
Thay đổi quan trọng trong chính sách giá đất
Điểm đáng chú ý trong Dự thảo là quy định về việc giá đất tính bồi thường và giá đất tái định cư sẽ được tính theo giá đất trong bảng giá đất kết hợp với hệ số điều chỉnh giá đất.
Theo giải thích của Chính phủ, phương án này nhằm đảm bảo tính thống nhất khi áp dụng bảng giá đất đã được sửa đổi, bổ sung. Quan trọng hơn, đây là công cụ để Nhà nước kiểm soát, định hướng và bình ổn giá đất thị trường.
Ưu điểm của việc áp dụng bảng giá đất
Chính phủ nhấn mạnh việc áp dụng bảng giá đất thay vì giá đất cụ thể mang lại nhiều lợi ích:
- Tăng tính minh bạch và dễ tính toán
- Thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh
- Khắc phục tình trạng thao túng giá đất thị trường
- Ngăn chặn tiêu cực trong đấu giá quyền sử dụng đất
- Giải quyết các vướng mắc trong việc xác định giá đất cụ thể
Căn cứ tính toán mới
Khác với cách tính hiện hành, Dự thảo quy định căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất sẽ dựa trên:
- Giá đất theo bảng giá đất
- Hệ số điều chỉnh giá đất
- Tỷ lệ tính thu tiền sử dụng đất đối với từng loại đất
Chính phủ cam kết sẽ bổ sung chính sách hỗ trợ để đảm bảo quyền lợi của người có đất bị thu hồi và quá trình thu hồi đất được thuận lợi khi phương án này được thông qua.
Bổ sung thêm 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất
Bên cạnh thay đổi trong chính sách giá đất, Dự thảo còn đề xuất bổ sung 3 trường hợp mới mà Nhà nước có thể thu hồi đất phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng:
1. Thu hồi đất cho khu thương mại tự do và trung tâm tài chính quốc tế
Trường hợp này bao gồm các dự án có quy mô diện tích lớn, mang tính động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương, đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước và tạo nhiều việc làm.
2. Thu hồi đất khi thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất đạt tỷ lệ cao
Cụ thể, khi nhà đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất nhưng còn phần nhỏ chưa thỏa thuận được dẫn đến tình trạng “dự án treo”.
3. Thu hồi đất để tạo quỹ đất thanh toán dự án theo Hợp đồng BT
Trường hợp này nhằm thống nhất với quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư và tạo quỹ đất cho thuê để tiếp tục sản xuất, kinh doanh.
Tờ trình nêu rõ, việc đề xuất này dựa trên phân tích kỹ lưỡng ưu điểm, nhược điểm của cả hai phương án: áp dụng giá đất cụ thể theo quy định hiện hành và áp dụng bảng giá đất theo dự thảo Nghị quyết.
Theo kế hoạch, Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sẽ được trình xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (khai mạc sáng 20/10/2025).
