Đề xuất khai báo số nhà đất sở hữu từ 2026
Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định liên quan đến cơ sở dữ liệu nhà ở và thị trường bất động sản, trong đó đề xuất yêu cầu tổ chức, cá nhân cung cấp thông tin sở hữu nhà vào hệ thống thống nhất bắt đầu từ năm 2026.
Theo dự thảo luật, cả công dân Việt Nam và người nước ngoài sẽ phải cung cấp dữ liệu chi tiết về các bất động sản đang sở hữu. Các trường thông tin được yêu cầu bao gồm:
- Thông tin nhận dạng cá nhân (họ tên, số định danh, giấy tờ pháp lý)
- Loại hình bất động sản, địa chỉ, diện tích và tổng số lượng
- Thời hạn và hình thức sở hữu (sở hữu tuyệt đối, có thời hạn, thuê, thuê mua…)
- Tình trạng pháp lý của tài sản
Đặc biệt, đối với những người đang hưởng các chính sách nhà ở xã hội, nhà ở cho người có công, nhà cho người nghèo, cận nghèo, cần khai báo thông tin định danh, loại hình thụ hưởng, số lượng và thời gian thụ hưởng. Người dân thuộc diện mua nhà xã hội cần cung cấp thêm hình thức đăng ký (mua, thuê, thuê mua) và dự án cụ thể.
Đối với tài sản công, tổ chức, cá nhân quản lý phải cung cấp số lượng tài sản, diện tích, mục đích sử dụng, tình trạng quản lý và đơn vị giao quản lý.
Trước đó, Nghị định 94 chưa có quy định chi tiết về thông tin sở hữu nhà của tổ chức, cá nhân. Bộ Xây lý giải rằng quy định mới này giúp nâng cao chất lượng dữ liệu thu thập, từ đó tăng tính minh bạch thông tin, điều tiết thị trường hiệu quả hơn và đáp ứng nhu cầu hợp pháp của xã hội.
Mục lục
Hệ thống mã số bất động sản
Đồng thời, bộ Xây dựng cũng đề xuất xây dựng hệ thống mã số bất động sản độc quản lý trên nền tảng thông tin tập trung. Theo đề xuất, mỗi dự án bất động sản sẽ được tự động cấp một mã số duy nhất, đảm bảo tính định danh xuyên suốt vòng đời của dự án. Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm khởi tạo mã số này tại thời điểm dự án được chấp thuận, đồng thời liên kết và cập nhật dữ liệu với từng sản phẩm trong dự án.
Thông tin cấu thành mã số dự án sẽ bao gồm: chủ đầu tư, vị trí, quy mô, tổng vốn đầu tư, thời hạn hoạt động, tiến độ thực hiện cùng các văn bản pháp lý liên quan (chấp thuận đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư, quy hoạch chi tiết, giấy phép xây dựng…).
Phạm vi áp dụng rộng
Ngoài nhà ở thương mại và nhà xã hội, hệ thống dữ liệu này còn bao gồm nhiều loại hình đặc thù như:
- Chỗ lưu trú công nhân trong khu công nghiệp
- Nhà ở công vụ
- Nhà tái định cư
- Nhà ở cho lực lượng vũ trang
- Nhà cho thuê do hộ gia đình hoặc doanh nghiệp đầu tư
- Nhà bán cho tổ chức, cá nhân nước ngoài
Lộ trình triển khai cụ thể
Về lộ trình thực hiện, Bộ Xây dựng đề xuất:
- Giai đoạn chuẩn bị từ quý IV/2025: Triển khai thí điểm tại 5 thành phố lớn (Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ)
- Hai quý đầu năm 2026: Giai đoạn triển khai kỹ thuật và cập nhật dữ liệu, tích hợp với Hệ thống thông tin quốc gia về nhà ở và thị trường bất động sản
- Quý III/2026: Vận hành thử nghiệm hệ thống trong phạm vi nội bộ
- Quý IV/2026: Vận hành chính thức hệ thống
- Từ 2027 trở đi: Đánh giá định kỳ, hoàn thiện và duy trì hệ thống
Phân trách nhiệm thực thi
Để đảm bảo hệ thống vận hành hiệu quả, Bộ Xây dựng sẽ đầu tư, nâng cấp hoặc thuê dịch vụ hệ thống hạ tầng, công nghệ để đáp ứng việc kết nối với các đơn vị và địa phương. Bộ cũng sẽ chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch và quản lý nguồn vốn cho việc điều tra, xây dựng cơ sở dữ liệu.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn sẽ phối hợp chia sẻ dữ liệu từ cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai. UBND các tỉnh, thành được giao xây dựng và ban hành Quy chế phối hợp về chia sẻ, cung cấp thông tin, dữ liệu nhà ở trên địa bàn.
Tổ chức, cá nhân có trách nhiệm cung cấp đầy đủ thông tin về bất động sản mình sở hữu đúng thời hạn quy định. Khi hệ thống phần mềm hoàn thiện, việc cung cấp thông tin sẽ được thực hiện theo hình thức trực tuyến.
Với hệ thống thống nhất này, cơ quan quản lý hy vọng sẽ có cái nhìn toàn diện về thị trường bất động sản, từ đó đưa ra các chính sách điều tiết phù hợp với thực tế, đồng thời bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân và nhà đầu tư.
