Từ 01/11: Chứng thực nhà đất không giới hạn địa bàn
Ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số mạnh mẽ, Chính phủ vừa ban hành Nghị định 280/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ 01/11/2025, sửa đổi một số điều của Nghị định 23/2015/NĐ-CP về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và chứng thực hợp đồng giao dịch.
Nghị định này đánh dấu bước chuyển mình quan trọng trong hoạt động chứng thực tại Việt Nam, hứa hẹn mang lại sự thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp khi thực hiện các thủ tục liên quan đến giấy tờ nhà đất.
Mục lục
Mở rộng thẩm quyền chứng thực tại cấp xã
Điểm nổi bật tại Khoản 2 Điều 1 Nghị định 280/2025/NĐ-CP là việc làm rõ hơn thẩm quyền và trách nhiệm chứng thực của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã. Theo quy định mới, UBND các xã, phường được thực hiện các loại chứng thực sau:
- Chứng thực bản sao từ bản chính các giấy tờ, văn bản do cơ quan, tổ chức có thẩm quyền cấp;
- Chứng thực chữ ký trong các giấy tờ, văn bản;
- Chứng thực chữ ký của người dịch trong các bản dịch;
- Chứng thực giao dịch liên quan đến tài sản là bất động sản;
- Chứng thực giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất;
- Chứng thực giao dịch về nhà ở;
- Chứng thực di chúc;
- Chứng thực văn bản từ chối nhận di sản;
- Chứng thực văn bản phân chia di sản.
Không chỉ Chủ tịch UBND cấp xã, người được ủy quyền hoặc phân công cũng có thể thực hiện các hoạt động chứng thực nêu trên. Việc ký, sử dụng con dấu được thực hiện theo quy định pháp luật hiện hành.
Sự mở rộng này giúp các cơ quan cấp xã, phường chủ động hơn trong quá trình chứng thực, giảm tải cho hệ thống công chứng tại các thành phố lớn và đặc biệt thuận lợi cho người dân ở vùng nông thôn, miền núi.
Điểm đột phá: Không giới hạn địa bàn cư trú
Trong số những thay đổi quan trọng nhất của Nghị định 280, việc thực hiện thủ tục chứng thực không còn bị giới hạn bởi địa bàn cư trú chính là quy định nhận được sự quan tâm đặc biệt.
Theo quy định mới, người dân có thể đến bất kỳ UBND xã, phường nào trên cả nước để làm thủ tục chứng thực bản sao từ bản chính các giấy tờ nhà đất, chứng thực chữ ký, chứng thực di chúc, các văn bản từ chối nhận di sản, hay chứng thực văn bản ủy quyền liên quan đến quyền sử dụng đất.
Quy định này giải quyết vấn đề nan giải mà nhiều người dân thường gặp – phải trở về nơi đăng ký hộ khẩu để làm các thủ tục hành chính liên quan đến tài sản, dù hiện tại họ đang sinh sống, làm việc ở tỉnh khác.
Đây là đặc biệt hữu ích với:
- Nhân viên công tác xa quê;
- Người có tài sản ở nhiều tỉnh thành;
- Nhà đầu tư bất động sản xuyên vùng;
- Các hộ gia đình di chuyển thường xuyên.
Định hướng không giấy tờ với VNeID
Một trong những quy định đáng chú ý nhất của Nghị định 280 là sự tích hợp với hệ thống định danh điện tử quốc gia (VNeID). Theo Khoản 4 Điều 1, việc không yêu cầu người dân, tổ chức xuất trình bản chính hoặc bản sao giấy tờ đã được tích hợp trên hệ thống định danh và xác thực điện tử quốc gia khi đã có dữ liệu tương ứng trên VNeID.
Quy định này:
- Giảm thiểu thời gian kiểm tra, khai thác giấy tờ;
- Giảm chi phí cho cả người dân và cơ quan nhà nước;
- Hạn chế rủi ro giả mạo giấy tờ;
- Tăng cường minh bạch cho các giao dịch dân sự;
- Thúc đẩy xây dựng nền hành chính số hiện đại.
Việc tích hợp với VNeID cũng giúp giảm thiểu các thủ tục hành chính phức tạp, hướng tới mục tiêu xây dựng chính phủ điện tử và dịch vụ công trực tuyến chất lượng cao.
Tác động tích cực đến người dân và doanh nghiệp
Với người dân, Nghị định 280 mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
- Không phải đi lại nhiều lần để hoàn thành thủ tục;
- Không bị giới hạn bởi nơi cư trú;
- Tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí;
- Tăng cường sự minh bạch trong quản lý tài sản.
Đối với doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty hoạt động trong lĩnh vực bất động sản và chứng khoán, quy định này giúp:
- Rút ngắn thời gian hoàn tất thủ tục pháp lý;
- Giảm chi phí vận hành;
- Nâng cao khả năng tiếp cận khách hàng và nhà đầu tư;
- Tăng tính minh bạch cho thị trường.
Thách thức trong triển khai
Dù mang lại nhiều lợi ích, việc triển khai Nghị định 280 cũng đặt ra những thách thức không nhỏ:
- Thiết bị công nghệ và hạ tầng mạng cần được đầu tư đồng bộ;
- Đội ngũ cán bộ cần được đào tạo kỹ năng vận hành công nghệ số;
- Cần cơ chế giám sát, kiểm tra để xử lý kịp thời sai phạm;
- Cần tuyên truyền rộng rãi đến người dân về quy định mới.
Theo nhận định của ThS. LS. Huỳnh Thị Mỹ Hằng (Công ty Luật Anh Sĩ), “Nghị định 280/2025/NĐ-CP là bước đi cần thiết trong quá trình cải cách thủ tục hành chính, phù hợp với xu thế chuyển đổi số tại Việt Nam. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả thực thi, cần có lộ trình triển khai cụ thể và đồng bộ trên cả nước.”
Có thể thấy, với những quy định đột phá này, Chính phủ đang thể hiện quyết tâm xây dựng một nền hành chính hiện đại, minh bạch và phục vụ người dân. Việc miễn hộ khẩu, giới hạn địa bàn trong chứng thực nhà đất được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng vào thúc đẩy thị trường bất động sản và tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người dân trong việc quản lý, sử dụng tài sản của mình.
