Xi Măng Và Thép Không Phát Thải: Từ Tham Vọng Đến Hiện Thực
Trong bối cảnh thế giới đang nỗ lực hướng đến mục tiêu Net Zero, ngành xi măng và thép đứng trước áp lực giảm phát thải lớn. Đây là hai lĩnh vực trụ cột của nền kinh tế nhưng đồng thời cũng nằm trong nhóm ngành gây ô nhiễm hàng đầu.
Mục lục
Xi Măng Và Thép: Những Ngành Công Nghiệp “Khó Nhằn”
Đóng góp quan trọng cho sự phát triển cơ sở hạ tầng toàn cầu, ngành xi măng và thép được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh. Theo ước tính:
- Nhu cầu thép toàn cầu sẽ tăng 30% vào năm 2050
- Nhu cầu xi măng tăng trung bình 2.4% mỗi năm đến 2026
Tuy nhiên, đây cũng là hai ngành có mức phát thải khủng khiếp:
- Thép phát thải 2.6 gigatonne CO₂/năm (7% tổng phát thải năng lượng toàn cầu)
- Xi măng thải ra 3 gigatonne khí nhà kính mỗi năm
Những Thách Thức Trong Hành Trình Khử Carbon
Quá trình sản xuất xi măng và thép gắn liền với các phản ứng hóa học tạo ra CO₂, khiến việc giảm phát thải trở nên phức tạp:
- 39.8% lượng khí thải xi măng đến từ quá trình sản xuất clinker
- Than đá vừa cung cấp năng lượng, vừa là chất khử trong luyện thép
Để đạt mục tiêu Thỏa thuận Paris:
- Xi măng cần giảm 22% cường độ phát thải vào 2030
- Ngành thép phải cắt giảm 90% phát thải vào 2050
Công Nghệ Mới Mở Ra Triển Vọng
Các giải pháp đột phá đang được phát triển:
Đối Với Xi Măng
- Giảm tỷ lệ clinker bằng vật liệu thay thế (SCM)
- Công nghệ thu giữ carbon (CCUS) dự kiến xử lý 1,310 Mt CO₂ vào 2050
- Bê tông âm carbon hấp thụ CO₂ trong quá trình sản xuất
Đối Với Thép
- Lò điện hồ quang (EAF) sử dụng điện tái tạo
- Hydro xanh thay thế carbon trong quá trình luyện quặng
- 32 thỏa thuận thương mại về thép hydro đã được ký kết tính đến 2023
Rào Cản Và Lộ Trình Thực Hiện
Chi phí là thách thức lớn nhất:
- Xi măng không phát thải đắt hơn 70% so với truyền thống
- Thép xanh có giá cao hơn 40%
Theo IEA, để đạt Net Zero:
- Công suất CCS cần tăng mạnh để xử lý 35% phát thải ngành xi măng
- Hydro xanh cần đạt giá 1 USD/kg để thép xanh cạnh tranh
Chính Sách Hỗ Trợ Và Thị Trường
Các chính sách toàn cầu đang tạo động lực chuyển đổi:
- Cơ chế CBAM của EU áp giá carbon từ 2026
- GCCA cam kết giảm 25% phát thải xi măng vào 2030
Với sự đầu tư đúng mức và hợp tác toàn cầu, xi măng và thép không phát thải không còn là giấc mơ xa vời. Dù còn nhiều thách thức, ngành công nghiệp đang có những bước tiến quan trọng hướng tới tương lai bền vững.
